مثانه نوروژنیک

مثانه نوروژنیک : عدم کنترل روی مثانه که وظیفه کنترل آن بر عهده مغز, طناب نخاعی, و اعصاب محیطی است.

 دلایل ایجاد مثانه نوروژنیک

چندین عضله و عصب باید با همدیگر کار بکنند تا اینکه شما رو برای خالی کردن مثانه اماده کنند. پیام های عصبی بین مغز و عضلات فرستاده میشود که شما بتوانید خالی کردن مثانه تان را کنترل کنید.اگر این اعصاب آسیب ببیند یا به دلیل بیماری یا جراحت ,ممکن است عضلات در وقت درست منقبض و درحال استراحت قرار نگیرند.

بیماری های رایج سیستم عصبی مرکزی که باعث ایجاد مثانه نوروژنیک میشوند عبارت اند از:

• آلزایمر
• اسپینا بیفیدا (مهره شکاف)
• تومور های مغزی و طناب عصبی
• فلج مغزی
• انسفالیت (التهاب مغز)
• بیماری پیش فعالی(ADHD)
• مالتیپل اسکلروزیس
• پارکینسون
• آسیب طناب عصبی
• سکته

 آسیب یا اختلالاتی عصبی که در مثانه میتواند این شرایط را ایجاد کند عبارت اند از :

• آسیب عصبی (نوروپاتی)
• مصرف زیاد الکل
• آسیب عصب در بیماری دیابت
• کمبود ویتامین B12
• آسیب عصبی ناشی از سفلیس (سفلیس یکی از بیماری های مقاربتی ویروسی است که مغز را نشانه می‌گیرد و می‌تواند منجر به روان پریشی در افراد شود)
• آسیب عصبی ناشی از جراحی های لگن
• آسیب های عصبی فتق مهره های یا تنگی کانال نخاعی

علائم

علائم بستگی دارد به علل ایجاد آن که اغلب با بی اختیاری ادراری همراه است.

علائم  شامل موارد زیر می باشند:

• خروج همیشگی مقداری کمی ادرار 
• مشکل در تخلیه کامل ادرار از مثانه 
• ناتوانی در نگهداری ادرار قبل از رسیدن به دستشویی
• احتباس ادراری

 درمان:

قبل از شروع درمان دارویی می بایست با انجام تستی به نام نوار مثانه یا Urodynamic study نوع آسیب وارد شده به مثانه را به درستی تشخیص داد. شروع سرخود دارو یا تجویز آن توسط افراد غیر متخصص می تواند آسیبهای غیرقابل جبرانی به شما وارد کند. 

گروههای مختلف دارویی با توجه به علایم بیمار و یافته های تست نوار مثانه تجویز می شوند:

• دارو هایی که مثانه را شل و ریلکس مثلو منبسط می کنند مثل اکسیبوتینین , تولتوردین,پروپانتیلین​​​​
• دارو های که اعصاب خاصی را فعال میکنند مثل بتانیکول
• سم بوتولینیم
• مهارکننده های گیرنده گابا
• داروهای ضد صرع

برای بهبود حال بیمار ممکن است بیمار را به اشخاصی ارجاع دهند که نحوه مدیریت مشکلات مثانه آموزش دهند.

مهارت ها و تکنیک هایی که به بیماران آموزش داده میشود شامل موارد زیر است :

• ورزشهای لگنی و تقویت عضلات کف لگن( Kegel exercises)
• آموزش ثبت مقدار ادرار تخلیه شده و نیز اندازه گیری مقدار باقیمانده به صورت منظم و دقیق

در صورت وجود علائم عفونت های ادراری  مثل سوزش ادرار , تب, درد کمر یک طرفه و تکرر ادراری بیماران می بایست سریعا مراتب را با پزشک خود در میان بگذارند. 

بعضی از بیماران نیاز دارند از کاتتر های ادراری در زمانهای مقتضی استفاده کنند.

کاتترهای ادراری به دو دسته تقسیم میشوند: 

• کاتتر های ادراری که برای زمان طولانی(Indwelling catheter) استفاده میشوند.
• کاتتر های موقتی که برای تخلیه مثانه هر 4 تا 6 ساعت به کار می روند. 

 اندیکاسیون های جراحی مثانه نوروژنیک

• قرار دادن اسفنگتر مصنوعی
• قرار دادن وسایل الکتریکی نزدیک اعصاب مثانه که عضلات مثانه را تحریک کند.
• ایجاد یه شکاف که ادرار جریان پیدا کند در کیسه های خاصی وارد شود. 
• جراحی (Sling) جهت درمان انواع بی اختیاری های ادراری ناشی از افتادگی مثانه

پیچیدگی های مثانه نوروژنیک

• نشت ادرار ممکن است باعث از بین رفتن پوست و ایجاد زخم شود
• آسیب کلیه وحالب درصورت پر شدن خیلی زیاد مثانه
• عفونت مجرای ادراری
• اسیب کلیه ها در صورت بالا رفتن بیش از حد فشار مثانه

چه زمانی با مراکز درمانی تماس بگیریم ؟

• وقتی قادر به خالی کردن مثانه نیستیم
• نشانه هایی از عفونت مثانه داریم(تب ,سوزش ادرار و تکرر ادرار)
• تکرار ادرار و الیگوری(کم ادراری)