روش گذاشتن سوند ادراری

گذاشتن سوند فولی

 کاتتر یک اصطلاح عمومی برای یک لوله است که به بدن وارد می شود. کاتتر ادراری یک لوله ای است که به مثانه وارد می شود تا ادرار را تخلیه کند.

انواع مختلفی از کاتترهای ادراری وجود دارد که برای شرایط مختلف استفاده می شوند و کاتتر مناسب برای یک نفر لزوماً کاتتر مناسب برای فرد دیگری نیست. 

انواع کاتتر

کاتتر مستقیم:
این نوع کاتتر لوله الاستیک مانند است که به داخل مجرای ادرار وارد می شود و سپس به مثانه منتقل می شود و ادرار تخلیه می شود و سپس خارج می شود. آنها برای مدت زمان طولانی در مثانه نیستند. کاتتر مستقیم فقط یکبار استفاده می شود اما برای برخی از بیماران که باید در طول روز در خانه از یک کاتتر مستقیم استفاده کنند ممکن است آنها را استریل و مجدداً استفاده کنند.

سوند نلاتون

کاتتر سوپراپوبیک:
این نوع کاتتر به داخل مجرای ادراری وارد نمی شود و از طریق یک شکاف شکمی کوچک به طور مستقیم در مثانه قرار می گیرد. این نوع کاتتر به طور معمول پس از جراحی که جریان طبیعی ادرار متوقف می شود مانند جراحی پروستات استفاده می شود و اغلب برای روزها تا هفته ها و یا حتی به طور دائمی می تواند مورد استفاده قرار بگیرد.

کاتتر سوپراپوبیک

کاتتر کاندوم:

این نوع کاتتر داخل مثانه نمی شود بلکه بر روی آلت تناسلی قرار داده می شود ؛ بسیار شبیه به یک کاندوم است که برای جمع آوری ادرار به یک کیسه متصل شده است. این نوع کاتترها تنها در مردان استفاده می شود و در طول روز برای جمع آوری ادرار استفاده می شود.

کاتترفولی:

 کاتتر فولی که به عنوان یک کاتتر ماندگار نیز شناخته می شود کاتتری است که برای مدت زمان طولانی در مجرا قرار داده می شود. کاتتر به کیسه جمع آوری متصل می شود و ادرار می تواند بطور دوره ای تخلیه شود. کاتتر به داخل مجرای ادرار و به داخل مثانه وارد می شود.

این کاتتر ها یک بادکنک کوچک برای نگهداشتن آن در مثانه دارند که با آب پر می شود.

اندیکاسیون (موارد استفاده) گذاشتن سوند فولی:

1.برای تخلیه مثانه قبل، در طی یا بعد از جراحی.

2.برای تحقیقات.

3.برای رفع احتباس ادرار.

4.برای اندازه گیری دقیق میزان خروجی ادرار.

5.برای از بین بردن بی اختیاری ادرار، زمانی که هیچ روش دیگر عملی نیست.

خطرات کاتتر ادراری:

خطر اولیه کاتتریزاسیون کوتاه مدت احتمال ایجاد عفونت مجاری ادراری است. علاوه بر این، یورترا، لوله ای که ادرار را از مثانه به سمت خارج منتقل می کند می تواند تحریک شود. پوست اطراف محل ورود نیز می تواند مجروح شود و باید به طور منظم برای بررسی علائم جراحت بازبینی شود.

در موارد نادر، عفونت مجاری ادراری می تواند به اروسپسیس منجر شود یک عفونت سیستمیک است و می تواند بسیار جدی باشد.

آماده کردن  محیط و تجهیزات لازم:

اطمینان حاصل کنید که حریم خصوصی بیمار در تمام مراحل حفظ شود . 

اطمینان حاصل کنید که نور مناسب برای انجام این روش وجود دارد.

اطمینان اطمینان حاصل کنید که دمای اتاق مناسب است.

تجهیزات زیر را آماده کنید:

دستکش های استریل و کاتتر در اندازه مناسب

روان کننده استریل و یا سرنگ ژل گزیلوکائین

آب استریل برای باد کردن بالون 

سرنگ ۵ سی سی

نوار چسب برای ایمن کردن کاتتر به پا

کیسه درناژ

 روش قرار دادن کاتتر ادراری:

یک کاتتر برای جلوگیری از عفونت با استفاده از روش استریل و روان کننده استریل وارد می شود. اکثر کاتترها به داخل مجرای ادرار وارد می شوند سپس به آرامی از طریق مجرای ادرار به مثانه رانده می شوند.

گذاشتن کاتتر برای کودک دختر

بهداشت دست را انجام دهیداطفال را در موقعیت خوابیدن قرار دهید و زانوها را خم کنید و باسن را خم کنید.

در صورتی که آلودگی مشهود باشد ابتدا ناحیه تناسلی را با صابون و آب تمیز کنید. بهداشت دست را انجام دهید.

بسته پانسمان را باز کنید (زمینه آسپتیک)و تجهیزات مورد نیاز را با استفاده از روش آسپتیک آماده کنید.

شستن دست ها را انجام دهید و دستکش های استریل را بپوشید و با پارچه استریل محل را بپوشانید.

لبیا را با یک دست جدا کنید و مجرای ادرار باز کنید. در نوزادان مجرای ادراری بلافاصله بالاتر از حاشیه های هایمن است.

جهت ضدعفونی کردن محل ورود سواب را از بالای مجرا به طرف رکتوم حرکت دهید. بعد از هر مرحله تمیز کردن سواپ را درون کیسه زباله بیندازید.

پوشش کاتتررا بردارید.

کاتتررا به روان کننده بمالید.

کاتتر را به داخل سوراخهای مجرا با زاویه تقریبی ۳۰ درجه وارد کنید تا زمانی که ادرار بیمار از طریق کاتتر خارج شود.  

بادکنک را به آرامی با استفاده از آب استریل به میزان توصیه شده در کاتتر پر کنید. 

بررسی کنید که کودک احساس درد نمی کند؛ اگر درد وجود داشته باشد می تواند نشان دهنده عدم حضور  کاتتر در محل مناسب باشد. 

 گذاشتن کاتتر برای کودک مذکر:

بهداشت دست را انجام دهید.

کودک را در موقعیت مناسب بگذارید.

درصورتی که آلودگی مشهود باشد ابتدا ناحیه تناسلی را با صابون و آب تمیز کنید.

بسته کاتتر را باز کنید (زمینه آسپتیک)و تجهیزات مورد نیاز را با استفاده از روش آسپتیک آماده کنید. 

دستکش های استریل بپوشید.

آلت تناسلی را بلند کنیدو پوست ختنه گاه الت را عقب بکشید ؛اگر ختنه نشده است با زور پوست را عقب نزنید.

با استفاده از دست دیگر، سوراخهای مجرا را با سواپ تمیز کنید. از یک حرکت دایره ای از شکاف مجرای ادراری به قسمت ابتدایی آلت استفاده کنید. سواب را در کیسه های زباله بیندازید.

برای پسران بیش تر از 3 سال، ژل Xylocaine را به داخل مجرای ادرار وارد کنید و 2 - 3 دقیقه صبر کنید تا زمان الزام برای عملکرد ژل فراهم شود.

اگر از کاتتر FR6، استفاده می کنید آلت تناسلی مرد را با کشش اندکی بالا و عمود بر بدن کودک نگه دارید. کاتتر را وارد کنید. هنگامی که به اولین اسفنکتر (در سطح ماهیچه های کف لگن)رسیدید به آرامی آلت تناسلی را به سمت انگشتان پا منتقل کنید به آرامی و مکرر فشار دهید. در صورت احساس مقاومت، راهبردهای زیر باید مورد توجه قرار گیرند:

کاتتر را خارج کرده و مجدداً از یک روان کننده استفاده کنید.

افزایش کشش روی آلت تناسلی و فشار دادن ملایم بر روی کاتتر

از کودک بخواهید تا نفس عمیق بکشد..

ازکودک بخواهید که سرفه کند.

کاتتر را به آرامی بچرخانید.

اگر قادر به عبور دادن کاتتر نیستید به دنبال کمک از تیم درمان پزشکی و یا اورولوژی باشید. از وارد آوردن فشار به کاتتراستفاده نکنید زیرا ممکن است به مجاری ادرار آسیب برسانید.

کاتتر را به آرامی به داخل مجرای ادرار وارد کنید تا به مثانه برسد. 

قبل از باد کردن بادکنک سوند منتظر بمانید که جریان ادرار از مثانه خارج شود.

بادکنک را به آرامی با استفاده از آب استریل به میزان توصیه شده روی کاتترپر نمایید. 

بررسی کنید که کودک احساس درد نمی کند. اگر درد وجود داشته باشد می تواند نشان دهنده عدم حضور کاتتر در محل مناسب باشد.

لطفا توجه داشته باشید:

استفاده از کاتتر بالون دار در نوزادان تنها باید با مشاوره با مسئولین تیم پزشکی باشد.

کاتتر را به ران با هر وسیله یا نوار محافظ کاتتر ببندید.بهداشت دست را انجام دهید.